Пойтахтимизда «Ўзбекистонда аёллар ҳуқуқларига оид ислом таълимоти меъёрларини ўрганишнинг назарий-тадбиқий жиҳатлари» мавзусида ўқув семинари бошланди.

Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Аҳолишунослик жамғармаси (UNFPA) ва Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари қўмитаси, Буюк Британия ҳукуматининг молиявий кўмагида Ал-Aзҳар университети (Миср) билан ҳамкорликда ташкил этган аёллар ҳуқуқларини Ислом дини нуқтайи назаридан ривожлантиришга оид семинар-тренинг долзарблиги билан аҳамиятлидир.  

Дастур Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати, Ўзбекистон мусулмонлари идораси, Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Ўзбекистон маҳаллалари уюшмаси томонидан қўллаб-қувватланмоқда.  

UNFPAнинг Ўзбекистондаги доимий вакили ва Тожикистондаги ваколатхона директори, доктор Нигина Абасзада семинар аввалида диний қарашларни гендер тенглиги ташаббусларига интеграция қилиш муҳимлигини таъкидлади.  

– Ислом динида аёллар ҳуқуқларини тарғиб қилиш, аёллар ва қизларнинг ўз салоҳияти ва танловини рўёбга чиқариши учун муносиб ва эъзоз билан яшашлари учун адолатли муносабатда бўлиш, аёлларни ҳимоялаш азалдан мавжуд, – деди UNFPAнинг Ўзбекистондаги доимий вакили ва Тожикистондаги ваколатхона директори, доктор Нигина Абасзада. – Эътиқод етакчилари ва ҳамжамиятларни жалб қилиш орқали биз ушбу қадриятлар аёллар ҳуқуқларини ҳимоялаш ва гендер асосидаги зўравонликнинг олдини олиш бўйича биргаликдаги саъй-ҳаракатларимизда акс этишини таъминлаймиз. UNFPA Ўзбекистонни ушбу эзгу ишларда қўллаб-қувватлашга содиқдир. Мазкур семинар гендер тенглиги йўлидаги ишларимизда муҳим босқич бўлишига ишонамиз.  

13 сентябрга қадар давом этадиган мазкур семинарда имом-хатиблар, отин-ойилар, маҳалла ва диний ташкилотлар вакиллари, шунингдек, Ислом динида аёллар ҳуқуқлари соҳасида ўз тажрибалари билан ўртоқлашган исломшунослик соҳасидаги етакчи институт Ал-Азҳар университетининг нуфузли профессор-ўқитувчилари, жумладан, 60 нафаргача киши иштирок этмоқда.  

Ўзбекистон ҳукумати мутасаддилари ва Ал-Азҳар университети вакиллари иштирокидаги юқори даражадаги мулоқот қизғин руҳда ўтди.  

Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенатининг Хотин-қизлар ва гендер тенглик масалалари қўмитаси раиси Малика Қодирхонова, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Муҳаммадолим Муҳаммадсиддиқов, Дин ишлари бўйича қўмита раисининг биринчи ўринбосари Давронбек Махсудов, Оила ва хотин-қизлар қўмитаси раиси ўринбосари Мукаррам Нурматова Ўзбекистонда гендер тенглигини таъминлаш масалаларига доимий ва жиддий эътибор қаратилаётганини таъкидлади. Шу билан бирга аёлларнинг жамият ҳаётида тўлиқ иштирок этишига тўсқинлик қилувчи айрим камчиликларни ҳал этишда биргаликда иш олиб бориш муҳимлиги эътироф этилди.  

Тадбирда таъкидланганидек, Ўзбекистонда аёл-қизларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини таъминлаш, уларни ўйлантираётган муаммо ва камчиликларни тизимли ҳал этиш бўйича муттасил тарзда амалий ишлар олиб борилмоқда.  

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг ташаббуси билан жорий этилган «Аёллар дафтари» хотин-қизларнинг ижтимоий, иқтисодий муаммоларига барҳам беришда ўзига хос аҳамият касб этмоқда. Айни пайтда маҳалла тизимига кенг татбиқ этилаётган «маҳалла еттилиги» хотин-қизлар тадбиркорлигини ривожлантириш, уларнинг бизнес ғояларини қўллаб-қувватлаш, турли имтиёз ва имкониятларнинг моҳиятини кенгроқ тушунтиришга хизмат қилмоқда.  

Семинарда қайд этилганидек, аёлларга нисбатан турли зўравонликларнинг олдини олиш, оилалар мустаҳкамлигини таъминлаш, маҳаллаларда ижтимоий-маънавий муҳитни асраш, ёшларни жиноятчиликдан огоҳ этиш, уларнинг тарбиясини тўғри ташкил этишда хотин-қизлар, маҳалла фаоллари, нуронийлар, диний уламолар, отин-ойилар ҳам муносиб ҳисса қўшмоқда.  

Мазкур тадбир диний етакчилар ва ҳамжамият вакилларига гендер тенглиги, аёллар ҳуқуқлари ва гендерга асосланган зўравонликнинг олдини олишни фаол тарғиб қилиш учун янада имкониятларни кенгайтириб берди. Самимий мулоқот давомида зўравонликнинг зарарли оқибатлари ҳақида хабардорликни ошириш, Ислом динидаги аёллар ҳуқуқлари, жумладан, оилани режалаштириш ва ижтимоий-иқтисодий имкониятларни кенгайтириш муҳимлиги таъкидланди ва диний таълимотларга гендерга сезгир ёндашувларни интеграциялаш ва жамоатчилик билан алоқа қилиш бўйича илғор тажриба алмашишни рағбатлантирди.  

Семинар Ислом динида аёлларнинг ижтимоий ва иқтисодий имкониятларини кенгайтириш, аёлларга нисбатан зўравонликка қарши кураш ва бошқа ушбу мавзуга оид кенг кўламли муҳим мавзуларни қамраб олгани билан аҳамиятли бўлди.  

Катта уламолар Ислом кенгаши бош котиби, Ал-Aзҳар Буюк имомининг собиқ ўринбосари профессор, доктор Аббос Солимон аёллар ҳуқуқларини ҳимоялашда диний етакчиларнинг ролини таъкидлади.  

– Ислом дини аёлларнинг қадр-қиммати ва ҳуқуқларини қўллаб-қувватлайди, бу ҳуқуқлар жамиятларимизда ҳимоя қилиниши ҳамда тарғиб этилишини таъминлаш диний етакчи сифатида бизнинг бурчимиздир, – деди мисрлик профессор Аббос Солимон. – Мазкур семинар бизга ушбу масъулиятни адо этишда ёрдам берадиган билим ва илғор тажрибаларни алмашиш учун ажойиб платформадир. Қуръони каримда аёлларнинг ҳуқуқлари учун эркаклар масъул экани белгиланган. Зеро, аёл фақат шодлик учун яралган.  

– Ўзбекистон ва Миср ўртасидаги уйғунлик тарихимиз, анъаналаримизда намоёндир, – деди Миср Араб Республикасининг Ўзбекистондаги элчиси Амира Фаҳми хоним. – Ал-Aзҳар университети ва Ўзбекистон ўртасидаги ҳамкорлик диний ва давлат институтларининг гендер муносабатларини тарғиб қилишда қандай ҳамкорлик қилиш мумкинлигига ёрқин мисол бўла олади. Миср бу муҳим ишни қўллаб-қувватлаётганидан ғурурланади ва биз бунинг Ўзбекистондаги ҳамжамиятларга ижобий таъсирини кўришни интиқлик билан кутамиз.

Буюк Британиянинг Ўзбекистон Республикасидаги элчиси Тимоти Смарт ўзининг видеомурожаатида аёллар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш борасидаги Буюк Британия ҳукумати ва Ўзбекистон ўртасидаги ҳамкорликнинг муҳимлигини таъкидлади.  

Ўқув-семинарнинг илк кунида «Аҳоли тадқиқотлари бўйича Халқаро Ислом марказининг диний асосдаги ёндашувдан фойдаланишдаги аҳамияти», «Диний етакчиларнинг аёллар саломатлиги ва ҳуқуқларини ҳимоялашдаги аҳамияти», «Исломда аёллар ҳуқуқлари» каби мавзуларда шўъба йиғилишлари бўлиб ўтди.  

Назокат Усмонова, Алимурод Мамадаминов (сурат), ЎзА мухбирлари